آشنایی با آزمایش پروستات

آزمایش پروستات

دومین سرطان شایع منجر به مرگ در مردان سرطان پروستات است. امروزه آزمايش خون ابزاری برای شناسایی زودهنگام بیماری‌ها در افراد سالم است و با توجه به اهمیت و شیوع سرطان پروستات، یکی از آزمایش‌های مهمی که پزشکان برای آقایان درخواست می‌کنند، آزمایش پروستات است. این آزمایش شامل موارد زیر است:

1. PSA تام
2. PSA آزاد
3. نسبت PSA آزاد به تام

با استفاده از آزمایش P.S.A می‌توان سرطان پروستات را در مراحل ابتدایی شناسایی کرد. آزمایش PSA از طریق نمونۀ خون فرد انجام می‌شود و نیازی به ناشتایی ندارد.

PSA چیست؟

آنتی‌ژن مخصوص پروستات یا همان PSA نوعی پروتئین است که توسط سلول‌های غدۀ پروستات تولید می‌شود. بیشتر آن وارد مایع منی شده و مقدار کمی نیز به درون خون ترشح می‌شود. پی اس ای برای حفظ سیال بودن مایع منی لازم است و به باروری مرد کمک می‌کند. PSA به دو شکل آزاد و متصل به سایر پروتئین‌ها در جریان خون وجود دارد.

مقدار نرمال PSA چقدر است؟

PSA یا Total PSA در برگۀ آزمایش، نشان‌دهندۀ کل PSA موجود در خون است؛ چه به صورت آزاد و چه متصل به سایر پروتئین‌ها. PSA نرمال برای افراد سالم با توجه به سن مقدار متفاوتی است. برای مثال مقدار طبیعی پی اس ای خون برای مردان 60 ساله و بزرگتر، کمتر از 4 است

Free PSA در برگۀ آزمایش، نشان‌دهندۀ PSA آزاد است و بخشی از کل PSA موجود در خون را شامل می‌شود. معمولاً در برگۀ آزمایش، نسبت PSA آزاد به کل را نیز می‌نویسند و مقدار طبیعی آن حدود 0.25 یا 25 درصد است. مقادیر کمتر می‌تواند به نفع سرطان پروستات باشد.

برای اطمینان از طبیعی بودن جواب آزمایش خود به صفحۀ «تفسیر آزمایش پروستات» تیکاطب مراجعه کنید تا بلافاصله تفسیر ازمایش خود را ببینید. سامانۀ هوشمند تیکاطب مطابق استانداردهای معتبر بین‌المللی و با توجه به سن و شرایط پزشکی شما آزمایشتان را تفسیر خواهد کرد و توصیه‌های لازم را به شما یادآور خواهد شد. اینکه سن شما چقدر است یا برخی داروها را مصرف می‌کنید یا خیر بر تفسیر آزمایش شما تأثیرگذار است و سامانۀ هوشمند تیکاطب تمام این موارد را لحاظ خواهد کرد.

علت بالا بودن PSA در آزمایش خون چیست؟

سه بیماری مرتبط با پروستات می‌توانند باعث افزایش PSA خون شوند:

1. سرطان پروستات (Prostate Cancer)
2. بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH)
3. پروستاتیت یا همان التهاب پروستات

عوامل دیگری که می‌توانند باعث بالا رفتن PSA خون شوند عبارت‌اند از:

• انزال
• فعالیت شدید بدنی
• عفونت ادراری
• احتباس ادرار (بندآمدن ادرار)
• سوندگذاری
• نمونه‌برداری از پروستات
• تراش پروستات (TURP)

بنابراین بالا بودن PSA خون الزاماً به‌معنی سرطان پروستات نیست و علل مختلفی می‌تواند باعث آن شود. با این حال، در مواردی که پزشک صلاح بداند نمونه‌برداری از پروستات لازم است. بیوپسی پروستات به‌صورت سرپایی و بدون نیاز به بستری و با بی‌حسی موضعی توسط متخصص اورولوژی یا همان پزشک جراح کلیه و مجاری ادراری انجام می‌شود.

مجموعه عوامل مختلفی در خواندن جواب آزمایش مؤثرند که باعث می‌شود افراد عادی نتوانند آزمایش را کاملاً صحیح تفسیر کنند. سامانۀ هوشمند تیکاطب آزمایش خون شما را به‌طور یکپارچه و در لحظه تفسیر می‌کند و در صورتی که آزمایش شما غیرطبیعی بوده و نیاز به پیگیری خاصی باشد، این موارد را به شما اعلام می‌کند؛ مثلاً گاهی لازم است ازمایش خون دوباره تکرار شود یا اینکه اقدامات تشخیصی بیشتری ضرورت داشته باشد یا موارد دیگر.

در چه سنی باید آزمایش PSA داد؟

بهترین زمان شروع چکاپ سرطان پروستات از 50 سالگی است. همۀ مردان 50 ساله و بزرگتر بهتر است برای شناسایی زودهنگام سرطان پروستات به‌طور منظم آزمایش PSA دهند. فاصلۀ آزمایش‌ها بستگی به میزان PSA و سن فرد دارد و می‌تواند سالیانه، دو سال یک بار یا حتی چهار سال یک بار باشد.

افرادی که سابقۀ خانوادگی سرطان پروستات دارند باید چکاپ پروستات را زودتر آغاز کنند. مردانی که سابقۀ سرطان پروستات در پدر یا برادرشان وجود دارد باید از 45 سالگی چکاپ را شروع کنند. مردانی که هم پدر و هم برادرشان سابقۀ سرطان پروستات داشته‌اند باید از 40 سالگی آزمایش PSA دهند و با مراجعه به پزشک متخصص اورولوژی تحت معاینه مقعدی پروستات نیز قرار گیرند.

تفسیر آزمايش خود را با خیال راحت به سامانۀ هوشمند خدمات پزشکی تیکاطب بسپارید. سامانۀ هوشمند تیکاطب با توجه به نتیجۀ آزمایشتان و لحاظ‌کردن عوامل مؤثر دیگر، تمامی توصیه‌های پزشکی مختص شما را ارائه خواهد داد. کافی است به صفحۀ «تفسیر آزمایش پروستات» تیکاطب مراجعه کرده و نتیجه آزمایش خود را وارد کنید. بلافاصله با زدن یک دکمه، تفسیر جواب آزمایش در اختیار شما قرار می‌گیرد. سامانۀ هوشمند تیکاطب مطابق استانداردهای معتبر بین‌المللی و با توجه به سن و شرایط پزشکی شما آزمایشتان را تفسیر خواهد کرد.